مواد شیمیایی در صنعت دارویی و مواد آرایشی و بهداشتی نقش بسیار مهمی دارند. مواد شیمیایی مختلف را به طور گسترده در داروها، مواد بهداشتی، مواد آرایشی و محصولات مراقبت از پوست به کار می‌برند. یکی از مواد شیمایی که از آن معمولا در کرم‌ها و داروهای موضعی پوست استفاده می‌کنند، ایزوپروپیل میریستات است. این ماده به طور کلی به عنوان یک تقویت کننده پوست شناخته می‌شود؛ اما کاربردهای دیگری نیز دارد. ما در این مقاله در ابتدا توضیح دادیم که ایزوپروپیل میریستات چیست و درمورد ویژگی‌ها و کاربردهای این ماده مطالبی جمع‌آوری کردیم.

ایزوپروپیل میریستات چیست؟

ایزوپروپیل میریستات (C17H34O2) به شکل مایع روغنی رقیق است. این مایع بدون رنگ است اما در رنگ زرد نیز یافت می شود. ایزوپروپیل میریستات بی بو و بی مزه است و در اتانول، اتر، کلروفرم به آسانی حل می شود. این ماده با آب ترکیب می شود و نفوذ پذیری خوبی دارد؛ از این رو آن را برای پوست بسیار مفید می دانند. این ماده شیمیایی در واقع یک استر الکل از اسید های چرب است و کاربرد های بسیار زیادی دارد. از آن در صنایعی مانند داروسازی، مواد غذایی و تولید محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می کنند. IPM به عنوان یک نرم کننده، روان کننده و جایگزین غیر سمی برای مدیریت شپش سر استفاده می‌شود.

خواص فیزیکی و شیمیایی ایزوپروپیل میریستات

ایزوپروپیل میریستات چگونه تولید می‌شود؟

ایزوپروپیل میریستات را می‌توان از طریق استری کردن اسید میریستیک و ایزوپروپانول پس از بخار دادن مجدد روغن نارگیل به دست آورد. برای تولید این ماده به غیر از این روش می‌توان از روش واکنش میریستوئیل کلرید و پروپان 2 نوع اول به کمک یک عامل کلرزدا مناسب نیز استفاده کرد. این ماده پس از تولید معمولا با درصد خلوص بالا فروخته می‌شود.  همچنین این ماده در درجه‌ها و گریدهای مختلف فنی، آرایشی، شیمیایی و USP طبقه‌بندی می‌شود.

ایزوپروپیل میریستات چه کاربردهایی دارد؟

اصلی‌ترین و مهمترین کاربرد این ماده استفاده از آن به عنوان یک روغن مصنوعی است. در واقع ایزوپروپیل میریستات یک مشتق پروپان و اسید میریستیک است. این ماده یکی از پرکاربردترین مواد مورد استفاده در محصولات آرایشی و بهداشتی است و از آن در طیف وسیعی از محصولات زیبایی از افترشیو گرفته تا ضد تعریق‌ها و کرم‌های ضد پیری استفاده می‌کنند. شاید مهمترین دلیل حلال بودن آن باشد. IPM در اکثر حلال‌های آلی از جمله اتانول، تولوئن، بنزن، اتر، روغن کرچک، استون، روغن پنبه‌دانه، روغن معدنی، لانولین، کلروفرم و اتیل استات، قابلیت حل شدن دارد. IPM یک عنصر حیاتی در محصولات مو و ناخن، لوسیون‌های پوست، کرم‌های دور چشم، آماده‌سازی حمام، آرایش، محصولات اصلاح، ضد تعریق‌ها و عطرها است. همچنین به عنوان یک نرم کننده در اسپری‌ها و لاک‌های مو عمل می‌کند. IPM در آماده‌سازی‌های دارویی موضعی استفاده می‌شود که اثربخشی دارویی به جذب مناسب بستگی دارد. شرکت‌هایی که سرم‌های ضد پیری و داروهای آکنه تولید می‌کنند، اغلب ایزوپروپیل میریستات را در فرمول‌های خود وارد می‌کنند.

یکی از خواص کمتر شناخته شده ایزوپروپیل میریستات، توانایی مهار رشد باکتری‌های دهان است. تعداد زیادی از تولیدکنندگان محصولات بهداشت دهان مانند برندهای دهان‌شویه از این ترکیب استفاده می‌کنند.

IPM به عنوان یک گزینه درمانی بدون آفت‌کش برای شپش سر بسیار مؤثر است. عملکرد آن با حل کردن موم پوشاننده اسکلت بیرونی شپش سر و از بین بردن حشرات با کم‌آبی بدن است و البته برای استفاده از این نظر در افراد بالای چهار سال بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود.

این ماده به همراه فرمول‌های خاص غلظت، بافتی متراکم‌تر و نرم‌تر به محصولات می‌دهد. همچنین در مواد آرایشی‌ای که روغن زیادی دارند از این ماده برای دستیابی به حالتی کرمی استفاده می‌کنند. این ماده به دلایلی که در ادامه ذکر می‌کنیم در مواد آرایشی و بهداشتی به کار برده می‌شود:

• پوست را نرم می‌کند

 ایزوپروپیل میریستات را یک نرم کننده می‌شناسند. کسانی که پوست خشکی دارند می‌توانند از محصولاتی که این ماده شیمیایی در آن‌ها استفاده شده است، بهره ببرند.

• افزایش میزان نفوذ دیگر مواد

 عملکرد دقیق این ماده در این حوزه مشخص نیست؛ اما طبق مشاهدات می‌توان گفت که ایزوپروپیل میریستات توانایی این را دارد که لایه شاخی پوست یعنی خارجی‌ترین لایه پوست را تغییر دهد. با تغییری که این ماده در لایه شاخی پوست صورت می‌دهد، نفوذ مواد دیگری که در محصولات مراقبت از پوست به کار برده می‌شوند، آسان‌تر می‌شود.

• بهبود بافت محصول

 یکی از کاربردهای این ماده بهبود بافت محصولات آرایشی و بهداشتی است. در واقع به کمک آن، کرم‌های بهداشتی به پوست فرد احساس شادابی و طراوت می‌دهند و از چرب شدن بیش از حد آن جلوگیری کند.

عوارض جانبی ایزوپروپیل میریستات

همان‌طور که در هر ترکیب محصول مشهود است، ایزوپروپیل میریستات دارای عوارض و نشانه‌هایی است. قابل توجه‌ترین عارضه جانبی، تحریک پوست است. این ممکن است در افرادی با پوست بسیار حساس رخ دهد. مناطقی که بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند، مناطقی هستند که پوست بسیار نازک است مانند اطراف چشم‌ها و لب‌ها. در بسیاری از موارد، این به دلیل توانایی IPM در افزایش جذب سایر موادی است که مستقیماً باعث تحریک می‌شوند.
IPM به خودی خود مستقیماً باعث تحریک نمی‌شود. به طور کلی، ایزوپروپیل میریستات برای مصرف انسان ایمن در نظر گرفته می‌شود و به طور گسترده توسط صنایع مراقبت شخصی و داروسازی پذیرفته شده است.

ایمنی و شرایط نگهداری ایزوپروپیل میریستات

درمورد این که ایزوپروپیل سمی است یا خیر می‌توانیم بگوییم که از آنجایی که این ماده را به طور گسترده در مواد آرایشی و فرمولاسیون‌های دارویی موضعی به کار برده می‌برند، یک ماده غیر سمی محسوب می‌شود. این ماده در برابر اکسیداسیون و هیدرولیز مقاوم است و فاسد نمی‌شود؛ به همین دلیل نگهداری از آن چندان دشوار نیست. برای نگهداری از ایزوپروپیل میریستات کافی است که آن را در ظرف‌های دربسته، در جای خشک و خنک و دور از تابش مستقیم و غیر مستقیم نور نگهداری کنید.

سازگاری ایزوپروپیل میریستات

 ایزوپروپیل میریستات با لاستیک و پلاستیک ناسازگار است. هنگامی که این ماده با لاستیک تماس پیدا می‌کند، افت ویسکوزیته همراه با تورم و انحلال جزئی اتفاق می‌افتد. اگر ماده با پلاستیک‌هایی مانند نایلون و پلی‌اتیلن تماس پیدا کند نیز دچار تورم می‌شود. این ماده با پارافین اصلا سازگاری ندارد و در حین تماس با آن مخلوط دانه‌ای تولید می‌کند. همچنین در صورتی که ایزوپروپیل میریستات با عوامل اکسیدکننده قوی تماس پیدا کند، اکسید خواهد شد.

سوالات متداول

• چه موادی در صنعت آرایشی عملکرد مشابه ایزوپروپیل میریستات دارند؟

چندین ماده آرایشی دیگر از نظر عملکرد مشابه ایزوپروپیل میریستات هستند که عبارتند از ایزوکتیل استئارات، میریستیل میریستات، ایزوپروپیل ایزواستئارات، اتیل هگزیل استئارات و تترا سدیم EDTA.

• این ماده به صورت خالص هم قابل استفاده است؟

نتیجه‌گیری

ایزوپروپیل میریستات یکی از مواد شیمیایی پرکاربرد است که از آن در صنایع تولید مواد آرایشی و بهداشتی استفاده‌های زیادی می‌شود. از این ماده در تولید کرم‌های مرطوب کننده، ضد تعریق‌ها و افترشیوها استفاده می‌شود. این ماده خاصیت نرم کنندگی پوست را دارد و می‌تواند بافت کرم‌ها را نرم‌تر کند. همچنین این ماده با تغییر لایه شاخی پوست می‌تواند میزان اثر گذاری دیگر مواد آرایشی و بهداشتی را نیز افزایش دهد. برای این که بهتر بدانید ایزوپرپیل میریستات چیست، در این مقاله درمورد این ماده و نکات مرتبط با آن توضیح داده شده است.